Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Obiekt treningowy Luftwaffe. Tragedia Frampola i sejmowe obchody rocznicy wybuchu wojny

Bogdan Nowak
Bogdan Nowak
Dawny układ przestrzenny Frampola nadal jest dostrzegalny. Jednak starych domów pozostało tutaj niewiele
Dawny układ przestrzenny Frampola nadal jest dostrzegalny. Jednak starych domów pozostało tutaj niewiele Bogdan Nowak
Kancelaria Sejmu RP organizuje w czwartek (1 września) obchody upamiętniające wybuch II wojny światowej. Odbędą się one we Frampolu. To miasteczko niemal w całości zostało zniszczone we wrześniu 1939 przez bombowce Luftwaffe. Bo agresorzy urządzili tam sobie bestialskie ćwiczenia.

Frampol jest nietypową miejscowością. Plany budowy tego miasteczka (podobnie jak Zamościa) zostały oparte na wzorcach renesansowych. Pierwotnie istniał tam zatem duży rynek oraz wychodzące z niego ulice przecinające pasma zabudowań. W miasteczku istniał także kościół, synagoga oraz ratusz. Ten charakterystyczny układ przestrzenny stał się pzynętą dla lotników Luftwaffe.

Obiekt eksperymentalny

Do niemieckiego nalotu na Frampol doszło 13 września 1939 roku. Na miasteczko, które nie miało wówczas większego znaczenia strategicznego, spadły bomby z samolotów należących do 8 Korpusu Lotniczego Luftwaffe. Dlaczego tak się stało? Miasteczko z obszernym rynkiem i dobrze widocznymi ulicami stanowiło podobno dla lotników rodzaj… tarczy strzelniczej. Inne jego cechy także były dla agresorów istotne. Tak to opisywał niemiecki pisarz Wolfgang Schreyer. „Frampol został wybrany jako eksperymentalny obiekt (...)” – czytamy w jego zapiskach. „Również centralnie położony ratusz był idealnym punktem orientacyjnym dla załóg (samolotów)”.

Miasteczko w wyniku owych niemieckich „ćwiczeń” spłonęło niemal doszczętnie. Widział je 16 września 1939 r. płk Stefan Rowecki, dowódca Warszawskiej Brygady Motorowej (później komendant główny Armii Krajowej o pseudonimie „Grot”). „Znalazłem się z brygadą w rejonie lasów Frampola” – notował w swoim dzienniku. „Rozpaczliwy widok przedstawiał w nocy: Janów Lubelski i Frampol. Obydwa silnie zbombardowane, spalone doszczętnie, moc trupów ludzkich i końskich porozrzucanych wszędzie. Makabryczny widok”.

„Frampol stał się obiektem treningowym Luftwaffe, kosztem życia wielu mieszkańców i zniszczenia zabudowy miasteczka” – podkreślał także Jan Górak w książce pt. „Miasta i miasteczka Zamojszczyzny”.

Tragedia Frampola jest jednym z symboli niemieckiego bestialstwa. Porównywana jest często do losów hiszpańskiej Guerniki. Dlaczego? Tam, 26 kwietnia 1937 r. doszło do podobnego nalotu. Samoloty niemieckiego Legionu Condor zrównały wówczas miasto z ziemią. Zginęło wielu bezbronnych mieszkańców.

Zmiana organizacji ruchu

Nic dziwnego, że tragicznie doświadczony Frampol został wybrany przez Kancelarię Sejmu RP na obchody rocznicy wybuchu II wojny światowej. Odbędą się one 1 września. Weźmie w nich udział Elżbieta Witek, marszałek Sejmu RP, Mariusz Błaszczak, minister obrony narodowej, Jacek Sasin, minister aktywów państwowych oraz m.in. posłowie, senatorowie i miejscowi samorządowcy.

Uroczystości rozpoczną się o godz. 18. Dlatego od godziny 15.30 do godz. 20 zamknięta będzie tego dnia dla ruchu droga wojewódzka nr 835 we Frampolu (od skrzyżowania z drogą krajową nr 74). Kierowcy, którzy będą podróżować z Lublina do Biłgoraja skorzystają wówczas z objazdów ulicami: Zamojską, Targową i Przemysłową. Ruch od strony Biłgoraja zaplanowano natomiast ulicami: Przemysłową, Orzechową i Zamojską. Tego dnia mogą również pojawić się duże trudności z parkowaniem samochodów w centrum Frampola i jego okolicach.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Wielki Piątek u Ewangelików. Opowiada bp Marcin Hintz

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na zamosc.naszemiasto.pl Nasze Miasto